Cmentarz ewangelicki w Maksymilianowie. Pamiątka po dawnych czasach [ZDJĘCIA]
Zdjęcia: IN
Jak czytamy na stronie internetowej „Lapidaria – Zapominanie cmentarze Pomorza i Kujaw”, na terenie gminy Osielsko znajduje się 11 cmentarzy ewangelickich. Jednym z nich jest nekropolia w Maksymilianowie.
Cmentarz w Maksymilianowie położony jest przy ul. Kościelnej. Stan w porównaniu z innymi tego typu miejscami nie jest najgorszy. Krzaki są wykarczowane, śmieci pozbierane, teren uporządkowany, postawione są znicze i sztuczne kwiat, a całość ogrodzona jest płotkiem. Widać, że mieszkańcy dbają o to miejsce. Dodatkowo jest też tablica informacyjna o historii tego miejsca oraz wypowiedź wójta. Czytamy na niej: – Każdy stary cmentarz jest miejscem świadczącym o historii miejscowości i dziejach jej mieszkańców.
Cmentarz założony w II poł. XIX wieku
Ciekawostką jest to, że naprzeciwko znajduje się cmentarz rzymskokatolicki. Miejsce spoczynku dla ewangelików zostało założone w II poł. XIX wieku – na pewno cmentarz istniał w 1890 roku. Mogiły obmurowane i postumenty pochodzą z pierwszej połowy XX wieku. Wykonane zostały one z lastryka, betonu i piaskowca. Na jednym z nagrobków widnieje napis „Hier ruht in Gott
unser liebes Tochterchen Edelgard Vise Moe[d]e *11.3.1943 +24.2.1944 Schlaf in sicher Ruh Elternliebe deckt dich zu”.
Maksymilianowo z linią kolejową
Cmentarz został w 2011 roku uporządkowany i upamiętniony kamieniem z tablicą. – Maksymilianowo było małą kolonią leśną podlegającą pod majątek w Żołędowie – czytamy na stronie „Lapidaria – Zapomniane cmentarze Pomorza i Kujaw”. – Swój rozwój zawdzięcza poprowadzeniu przez swoje terytorium linii kolejowej. Wybudowano tu stację rozrządową. Z cichego przysiółka Maksymilianowo stało się osadą kolejarską. Protestanci od 1893 roku podlegali pod parafię ewangelicką w Osielsku. Przedtem uczęszczali na nabożeństwa do Bydgoszczy. W latach 80. XIX w. stanowili 77% mieszkańców wsi. Po odzyskaniu niepodległości spis powszechny z 1921 r. naliczył ich 39% spośród mieszkańców Maksymilianowa.
Gdzie jeszcze są cmentarze ewangelickie?
Gdzie jeszcze na terenie gminy Osielsko znajdują się cmentarze ewangelickie? Trzy z nich położone są w Bożenkowie, w tym jeden w tzw. Łącznicy. Kolejny zlokalizowany jest w Żołędowie przy ul. Bydgoskiej. W tym przypadku nie ma śladów nagrobków. Są za to widoczne doły i charakterystyczna dla tego typu miejsc roślinność.
Jadąc drogą wojewódzką nr 244 i skręcając na dawną „piątkę”, spotkamy kolejny cmentarz. Tym razem jest on opisany jako Żołędowo (Jastrzębie). Z informacji dostępnych na forum Bydgoskiego Stowarzyszenia Miłośników Zabytków Bunkier wynika, że cmentarz podzielony jest polną drogą na dwie w miarę równe części.
W Jarużynie (przy granicy z Wilczem) też jest cmentarz. Najstarszy zachowany tutaj nagrobek pochodzi z 1872 roku. Niwy – to kolejne miejsce na mapie z zaznaczonym tego typu obiektem (cmentarz położony jest w lesie na niewielkim wzniesieniu). W Osielsku nekropolię ewangelicką znajdziemy przy ul. Magnoliowej. O miejscu pochówku informuje tablica pamiątkowa. Ponadto pozostałościami po ewangelikach są cmentarze w Czarnówczynie i Niemczu. Gdzie znajdował się kościół ewangelicki w Osielsku? W miejscu, gdzie dzisiaj funkcjonuje Gminny Ośrodek Kultury.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
