Rada estetyki przeciwko rozbiórce pomnika Tysiąclecia. Postuluje „odbetonowanie” skweru wokół monumentu

Dodano: 18.10.2021 | 12:24

Na zdjęciu: Przewodniczący Społecznej Rady ds. Estetyki Miasta prof. Dariusz Markowski podkreśla, że całe gremium sprzeciwia się rozbiórce Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego.

Fot. Szymon Fiałkowski

Społeczna Rada ds. Estetyki Miasta – organ doradczy prezydenta Rafała Bruskiego – sprzeciwia się decyzji ratuszowych urzędników o rozbiórce Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego. Na ostatnim posiedzeniu wydała ono stanowisko, w którym postuluje o „odbetonowanie” terenu wokół monumentu, a nie jego wyburzenie; wcześniej jej przewodniczący prof. Dariusz Markowski uczestniczył w konferencji prasowej społeczników, którzy bronią dzieła autorstwa Stanisława Lejkowskiego.

W sierpniu urząd miasta, powołując się na ekspertyzę techniczną wskazującą zły stan techniczny, ogłosił przetarg na rozbiórkę pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego. Monument znajduje się na skwerze Leszka Białego (czyli terenie między ulicami Markwarta i Staszica) od 1967 roku; jego autorem jest żyjący wciąż uznany bydgoski architekt Stanisław Lejkowski.

CZYTAJ TAKŻE: Pomnik Tysiąclecia nie dotrwa do sześćdziesiątki? Decyzja ratusza o jego rozbiórce wzbudziła ogólnopolski sprzeciw

Jedną z przyczyn decyzji o wyburzeniu monumentu jest planowana przez Miejskie Wodociągi i Kanalizację realizacja zbiorników retencyjnych [ZOBACZ PEŁNĄ LISTĘ ZBIORNIKÓW] w obrębie skweru Leszka Białego. – W trakcie robót, z uwagi na zły stan techniczny, pomnik mógłby ulec katastrofie budowlanej. W związku z powyższym zapadła decyzja o jego rozbiórce – przekazała nam Marta Stachowiak, rzeczniczka prezydenta Bydgoszczy. Wykonawca prac rozbiórkowych został już wybrany i ma je rozpocząć jeszcze w tym roku.

Rada estetyki przeciwko rozbiórce pomnika Tysiąclecia. Postuluje "odbetonowanie" skweru wokół monumentu

Zobacz również:

Społecznicy bronią pomnika Tysiąclecia przed wyburzeniem

Dalsze losy skweru Leszka Białego według ratusza mają przedstawiać się następująco: – Po zakończeniu inwestycji przez MWiK, planujemy jego rewitalizację. W jej ramach przewidujemy pozostawienie miejsca na zagospodarowanie elementem artystycznym. Koncepcja zagospodarowania zostanie wybrana w konkursie, od strony estetycznej będzie opiniowana przez radę ds. estetyki – informuje rzeczniczka.

Wspomniana rada estetyki sprzeciwia się jednak wyburzeniu Pomnika Tysiąclecia. W ubiegłym tygodniu jej przewodniczący – prof. Dariusz Markowski – wziął udział w konferencji prasowej społeczników, którzy chcą zachowania brutalistycznego monumentu. – Jako rada estetyki także jesteśmy przeciwni, by ten obiekt zniknął z przestrzeni miejskiej. Moim zdaniem nie wywołuje on żadnych złych emocji, wręcz przeciwnie – podkreślił. Zdaniem profesora, miasto jest jak mieszkanie, w którym pewne rzeczy trzeba co jakiś czas modernizować – i taka „modernizacja” powinna też objąć pomnik Lejkowskiego. – Najistotniejsza jest też sama wola żyjącego jeszcze artysty, który jest zdania, że ten obiekt powinien tu pozostać – spuentował Markowski.

W czwartek rada estetyki na swoim posiedzeniu przygotowała stanowisko, w którym jednomyślnie sprzeciwia się zniszczeniu pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego. – Jesteśmy zdania, że skoro stan techniczny nie pozwala na prowadzenie w jego sąsiedztwie prac przez MWiK, to pomnik należy rozebrać w sposób najmniej go niszczący, przeprowadzić prace remontowe elementów i odtworzyć w obecnej formie z uwzględnieniem jego wieczornego podświetlenia – proponują jej członkowie.

Rada sprzeciwia się także „niezrozumiałemu” niszczeniu historycznych elementów miasta i w planowanie w ich miejscu bliżej nieokreślonych form. – Obecność dotychczasowego pomnika wyklucza wprowadzenie innej formuły skweru np. w całości poświęcenia jego żołnierzom wyklętym, o co postulują niektóre środowiska. Sprzeciwiamy się jednocześnie rewitalizacji obszarów miejskich oraz inwestycjom, które z założenia niszczą zastałą historyczną przestrzeń miasta – argumentują specjaliści ds. estetyki.

– Teren placu, bardziej niż nowego pomnika, potrzebuje innego – bardziej zielonego – zagospodarowania jego otoczenia

– przekonuje rada. W podobnym tonie – inspirowanym wypowiedzią Jana Mencwela (autora książki „Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta”) – swoje stanowisko sformułowała dyrektor Miejskiej Pracowni Urbanistycznej Anna Rembowicz-Dziekciowska, która jednak „nie podziela entuzjazmu broniących tego pomnika” i uważa, że jego forma jest „karykaturalnym” wypaczeniem pierwotnej idei zagospodarowaniu skweru autorstwa Lejkowskiego.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Dwugłos o „trójnogu”. Dyrektor MPU: Nie podzielam entuzjazmu broniących pomnika, ale jestem za zielonym skwerem