Brawo Urząd Miasta! Bardzo dobre zmiany w Bydgoskim Budżecie Obywatelskim

Błażej Bembnista pisze o zmianach w Bydgoskim Budżecie Obywatelskim.

Na zdjęciu: Inwestycje Budżetu Obywatleskiego realizowano m.in. na Górzyskowie.

Fot. archiwum

Ciężko jest chwalić bydgoskich urzędników. My, ludzie zainteresowani Bydgoszczą, którzy codziennie myślą o tym, jak sprawić, by życie w niej było jak najlepsze i co jeszcze należy poprawić, z reguły jesteśmy krytycznie nastawieni do koncepcji, które nam prezentują.

Nie inaczej było z poprzednią edycją Bydgoskiego Budżetu Obywatelskiego. Ogłoszona nagle, w środku lata – bez żadnej kampanii promocyjnej. Można było w niej zgłosić tylko jeden projekt i oddać jeden głos, a ratusz nie poinformował nawet wnioskodawców, czy ich projekt został pozytywnie rozpatrzony. Zawrzał nie tylko internet, ale także rady osiedla, które odpowiadały za opiniowanie projektów. Wszyscy uznawali, że obecny system nie działa zgodnie z ideą partycypacji obywatelskiej.

Pierwszym krokiem do zmian było spotkanie nieformalnej grupy dyskusyjnej (aktualnie pod nazwą „Swoje Tutaj”) z doradcą prezydenta Michałem Sztyblem we wrześniu 2015 roku. Osoby, związane głównie z forum Skyscrapercity i facebookową grupą „Bydgoski Hydepark” przedstawiły swoje odczucia związane z BBO, jego największe wady i propozycję zmian. Pan Sztybel obiecał przyjrzenie się naszym wnioskom, a także zapowiedział przeprowadzenie konsultacji dotyczących kolejnej edycji budżetu obywatelskiego.

Zapowiedziane konsultacje ruszyły w grudniu. W międzyczasie pojawiły się bardzo ciekawe propozycje zmian w budżecie, autorstwa Szymona Lachowskiego (uwzględnione również w tekście o robieniu konsultacji), oparte na jego doświadczeniach z pełnym dobrych praktyk systemem warszawskiego budżetu) a także Przemysława Majkowskiego, prowadzącego „Po Bydgosku”. Wypełniając swoją ankietę w ramach konsultacji, posiłkowałem się ich spostrzeżeniami, z którymi w zdecydowanej większości się zgadzałem. Celne i krytyczne opinie na temat budżetu, opierając się na przykładach z innych miast, przedstawiła Monika Brodziak z Ruchu Obywatelskiego Lepsza Bydgoszcz.

Zmian w BBO zaczęły domagać się także rady osiedla. Dzięki serii spotkań w Ratuszu i zawiązaniu pomiędzy nimi porozumienia udało się stworzyć nowe zasady działania budżetu. Widać w nich jednak, że głos zwykłych mieszkańców i osób zainteresowanych tematem także został wzięty pod uwagę. Dzięki temu w projekcie na rok 2016 wyeliminowano najważniejsze błędy z poprzedniej edycji.

Przede wszystkim: wydłużono czas na składanie wniosków, ich rozpatrywanie i samo głosowanie. Zgłaszanie swoich propozycji rozpoczyna się 15 czerwca, podobnie jak weryfikacja projektów, a samo głosowanie potrwa przez cały październik. Dzięki temu uda się uniknąć dezinformacji, a każdy zainteresowany będzie miał czas na wzięcie udziału w tej edycji.

Doskonałym pomysłem jest też podgląd publiczny każdego zgłaszanego wniosku. Myślałeś o zaadaptowaniu skweru pod blokiem? Okazuje się, że taki sam pomysł ma Twój sąsiad. Możesz jednak przedyskutować z nim ten projekt i przedstawić mu jego wizję – w zarządzeniu znajdziemy punkt o konieczności zorganizowania spotkania z mieszkańcami w sprawie budżetu. W partycypacji obywatelskiej nie chodzi tylko o to, by zagłosować na projekt, który zaproponował Twój kolega, ale przede wszystkim o integracje mieszkańców i zarażenie ich wspólną sprawą!

W końcu – w ramach tegorocznej edycji mają się odbyć konsultacje w sprawie wypełnienia wniosków, a wszelkie porady mają być udzielane telefonicznie oraz poprzez (co warto podkreślić – bardzo aktywny profil) Facebooka. Ponadto – w ramach promocji mają się odbyć spotkania zapoznające z ostatecznie wybranymi projektami.

Bardzo cieszy mnie też informacja o zwiększeniu środków na BBO w zależności od wzrostu dochodów miasta. W ramach tego do BBO ma trafić 10% tej nadwyżki. Dobra zmiana – kwota do wykorzystania przez mieszkańców musi wzrosnąć, analogicznie jak w innych miastach.

Plusem – i to wielkim – jest zwiększenie liczby wniosków na jedną osobę. Teraz każdy kreatywny mieszkaniec Bydgoszczy będzie mógł zgłosić aż trzy propozycję do Budżetu Obywatelskiego.

Ostateczny głos w wyborze projektów będą mieć tylko i wyłącznie mieszkańcy (na podstawie wyników głosowania). Niestety, w poprzednich edycjach często lepszy okazywał się projekt tańszy, mieszczący się w kwocie przeznaczoną na określony obszar.

Bardzo się cieszę, że Urząd Miasta dopracował jeden ze swoich sztandarowych projektów. Tegoroczna edycja zapowiada się na znacznie bardziej obywatelską niż poprzednia, która upłynęła pod znakiem zamieszania. Jestem naprawdę zadowolony z wprowadzonych zmian oraz dostrzeżenia głosu mieszkańców, opartego na doświadczeniach innych polskich miast.

Osobiście w przyszłorocznej edycji poprawiłbym tylko dwie rzeczy:

– zwiększenie liczby głosów na projekty (dla każdego mieszkańca po trzy) – obecnie musimy wybrać jeden, naszym zdaniem, najlepszy pomysł. Zazwyczaj zagłosujemy na ten, który znajduje się w pobliżu naszego miejsca zamieszkania. Jednak jako mieszkańcy przemieszczamy się w różnych celach pomiędzy osiedlami. Jeśli pracujemy na Glinkach, mieszkamy w Fordonie a czas wolny spędzamy u rodziny na Osowej Górze, żyjemy niejako w trzech różnych miejscach. Warto by było zwiększyć wybór, by popierać projekty, które usprawnia nam życie poza okolicami naszego domu.

– rozpisanie na nowo okręgów BBO – podział opierający się na okręgach wyborczych jest często niezbyt sprawiedliwy. Te same pieniądze przysługują oddalonym od siebie osiedlom takim jak Siernieczek i Leśne. Podział bardziej „geograficzny” i – przede wszystkim – jedna kwota do dyspozycji na cały okręg. Cytując Lachowskiego „rozdział pieniędzy między 5-6 okręgów umożliwi realizację większych projektów. Większe projekty bardziej pobudzają do dyskusji, a więc lepiej wpisują się w ideę budżetów obywatelskich.”

Liczę też na sprawny proces weryfikacji wniosków i brak wpadek przy informowaniu mieszkańców.

Brawo Urząd Miasta! Udało się przeprowadzić dobrą zmianę z korzyścią dla wszystkich, a kolejne usprawnienia jedynie ulepszą obecny, bardzo dobry projekt BBO. Świetnie, że wokół tej inicjatywy udało się zjednoczyć nie tylko młodych, pełnych pomysłów społeczników, ale także Rady Osiedla. Tworzy się coś dobrego.

Dodam tylko, że wraz z ogłoszeniem nowych zasad, ruszyła też kampania promocyjna nowej edycji. Informację o jej starcie pojawiły się m. in. na ekranach informacji pasażerskiej na przystankach. Brawo!

Z mojej strony pozostaje tylko zachęcić do udziału w pierwszym spotkaniu dotyczącym Bydgoskiego Budżetu Obywatelskiego w Fordonie, które odbędzie się 15 czerwca o godzinie 18:00 w kinie Jeremi (XV LO, Berlinga 13). Polacy grają dzień później, także tym bardziej zapraszam!